Nieuws

De Raad voor de Journalistiek heeft in het kader van het EU-project Media Councils in the Digital Age een vergelijkend overzicht gepubliceerd van 55 ethische codes uit 49 landen. Het overzicht staat op de website presscouncils.eu van het EU-project en de Alliance of Independent Press Councils of Europe.

De Raad voor de Journalistiek heeft in 2021 68 klachten ontvangen. In de zomer werd de kaap van 1.000 klachten overschreden sinds de oprichting van de Raad in 2002.

Organisaties kunnen bij de Raad voor de Journalistiek voortaan een klacht indienen vanuit een particulier of een algemeen belang. De Raad heeft zijn werkingsreglement in die zin aangepast. Hij expliciteert daarmee een praktijk die al in grote mate gangbaar maar voor buitenstaanders minder bekend was.

De richtlijn in de beroepsethische Code over identificatie van minderjarigen onder een maatregel van de jeugdrechter is licht gewijzigd.

Rafike Yilmaz volgt Karin Genoe op als lid van de Raad voor de Journalistiek. Ze is hoofd mediarelaties bij bpost. Yilmaz behoort bij de groep van de toegevoegde leden, die het publiek en de samenleving vertegenwoordigen. Ze komt in de Raad op voordracht van We Media, de vereniging van uitgevers van magazines, gratis pers en online media.  

Karin Genoe nam ontslag uit de Raad wegens gebrek aan tijd. De Raad dankt haar voor  haar inzet en engagement van de afgelopen jaren.

De kracht en de impact van de Raad voor de Journalistiek als zelfregulerend orgaan liggen in zijn representativiteit en transparantie, niet in het opleggen van sancties. Dat schrijven voorzitter Hubert Van Humbeeck en secretaris-generaal Pieter Knapen in een opiniebijdrage, waarmee ze reageren op een opiniebijdrage van advocaat Joris Van Cauter. Die stelt, naar aanleiding van een uitspraak van de Raad, de vraag of zelfregulering volstaat om de naleving van de journalistieke beroepsethiek te bewaken. Hubert van Humbeeck en Pieter Knapen zijn overtuigd van wel, zoals blijkt uit hun onderstaand opiniestuk dat ook werd gepubliceerd op DeMorgen.be.

De Raad voor de Journalistiek telt drie nieuwe leden: Lieve Ketelslegers, Sarah Van Leuven en Philippe François. De eerste twee behoren tot de groep van de toegevoegde leden die het publiek en de samenleving vertegenwoordigen, de laatste hoort bij de vertegenwoordigers van de mediaorganisaties.

De Raad voor de Journalistiek heeft zijn richtlijn over handel met voorkennis, marktmanipulatie, beleggingsaanbevelingen en belangenconflicten geactualiseerd. Dat was nodig vanwege gewijzigde Europese regelgeving.

Automatisering is overal en duikt ook op in de journalistiek. Geautomatiseerde omzetting van data in infografieken (verkiezingsuitslagen, beurskoersen enz.) is al lang ingeburgerd en ook personalisering van nieuws is ruim gangbaar bij nieuwssites en nieuwsbrieven. Meer recent lopen er ook experimenten met geautomatiseerde productie van artikels. Welke consequenties heeft die automatisering van nieuws voor de beroepsethiek en zijn persraden en journalistieke codes erop voorbereid? Die vraag stelt dr. Lauri Haapanen, docent aan de universiteit van Jyväskylä in Finland, in een recente studie.