De Raad voor de Journalistiek is een onafhankelijke organisatie voor zelfregulering van de media. Het initiatief is gegroeid uit gesprekken tussen journalistenverenigingen, uitgevers en mediadirecties. Zij hebben samen op 6 maart 2002 een vereniging zonder winstoogmerk opgericht, die zorgt voor de financiering en de materiële omkadering: de Vereniging van de Raad voor de Journalistiek.
De statuten van de vzw Vereniging voor de Raad voor de Journalistiek zijn gepubliceerd in de bijlage van het Belgisch Staatsblad van 17 oktober 2002.
De Vereniging van de Raad voor de Journalistiek wordt op paritaire basis beheerd door journalisten en redactieverantwoordelijken (werkgevers of hoofdredacteurs).
De raad van bestuur van de vzw bestaat uit negen (vertegenwoordigers van) journalisten, afgevaardigd door de Vlaamse Vereniging van Journalisten VVJ, en negen hiërarchisch verantwoordelijken van mediaorganisaties. Deze laatste groep is verdeeld over drie bestuurders voor de Vlaamse krantenuitgevers, aangewezen door Vlaamse Nieuwsmedia, twee tijdschriftenuitgevers, aangewezen door We Media, en vier verantwoordelijken van omroepen, persagentschappen, digital only media en productiehuizen.
Dezelfde verdeelsleutel wordt gehanteerd voor de financiering van de Raad. De uitgevers en mediahuizen betalen hun bijdrage uit eigen middelen. De VVJ ontvangt voor haar bijdrage een subsidie van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.